Uitgelicht: het lange verhaal ‘Ontwaken’

Als amateur-schrijvertje heb ik diverse malen in schrijfclubjes gezeten. Op het moment dat ik met dit lange verhaal begon, zat ik zelfs in twee schrijfgroepen. De eerste was Octopus, een schrijfgroep die in 2004 begon en waarin de leden vooral contact hadden via een eigen forum op Schrijven.org. Uiteindelijk zijn we met zijn vieren –als Post-Octopus– nog een tijd doorgegaan en en hadden we vooral contact via de mail, aangezien we uit verschillende delen van het land kwamen. De andere schrijfgroep heette Multitali en ging uit van een maandelijkse bespreking bij één van de leden in Breda (waar ik destijds ook woonde).

Goed; om even terzake te komen: het was dus door een verhaal van één van de leden van Multitali, dat ik inspiratie kreeg een verhaal te schrijven over iemand met geheugenverlies. Ik was nieuwsgierig hoe zoiets op iemands leven kon ingrijpen. Ik koos voor een bijzondere setting, en maakte van het “slachtoffer” de leider van de terreur-beweging Hezbollah. Over deze sjeik Behruz Mazin gaat dit verhaal. Het is een cynische kijk geworden op de rol van het geheugen in oorlogen en het conflict rondom Israël in het bijzonder…

Lees hier de vier delen van dit verhaal:

Ontwaken, deel 1

Ontwaken, deel 2

Ontwaken, deel 3

Ontwaken, deel 4

Lijstjes # 2: Nederlandse klassiekers

In mijn tweede aflevering met lijstjes een top 5 van de naar mijn idee beste Nederlandse boeken aller tijden. Dat ik tot vijf titels gekomen ben, is al heel wat, aangezien ik toch niet echt een fan ben van de Nederlandstalige letteren. Maar toch heb ik vijf titels weten te verzamelen die wat mij betreft in deze top 5 thuis horen! Hier bij, in willekeurige volgorde:

De ontdekking van de hemel – Harry Mulisch | Ja, ook ik was net als zoveel anderen zeer enthousiast over dit Magnum Opus van Harry Mulisch. Een zeer meeslepend en oorspronkelijk verhaal, vol prikkelende vondsten en ideeën.

Dit zijn de namen – Tommy Wieringa | Dit boek hoort zeker ook thuis in deze rij. Wieringa weet met veel overtuiging en in een soepele stijl een boeiend en heel origineel verhaal te vertellen over een wereld ver weg van het onze. Ik was hier in positieve zin zeer door verrast.

Het huis van de moskee – Kader Abdolah | Dit krachtige en bewogen epos dat speelt in het Iran waar ayatollah Khomeini de macht grijpt, verdient naar mijn idee zonder meer een mooi plekje in de wereldliteratuur. Ik was zeer onder de indruk, onder meer van het feit dat Abdolah dit boek niet eens in zijn moedertaal heeft geschreven.

De republiek – Joost de Vries | Nog meer zelfs dan Tommy Wieringa, is Joost de Vries naar mijn idee de belangrijkste jonge schrijver in de Nederlandse letteren. Zijn debuut-roman Clausewitz vond ik al kostelijk en dit tweede boek van hem is zo mogelijk nog wat beter. Erudiet, intelligent en vol met verwijzingen naar de wereldliteratuur, of het nu hoge of lage cultuur is. De Vries vertelt zijn verhaal in een mooie stijl, bijna nonchalant soms, maar met vaak prachtige observaties en ijzersterke metaforen.

In Europa – Geert Mak | Geert Mak kan prachtig vertellen over geschiedenis, of het nu om een klein dorpje gaat (Hoe God verdween uit Jorwerd), een grote stad (De eeuw van mijn vader) of heel Europa; dit boek. Dit is zo’n boek dat je in no time verslindt, omdat je maar wilt blijven doorlezen, geweldig!

Boekrecensie Een zwarte pyjama – Patricia McCormick

Dit boek is een indringend portret van de Cambodjaanse jongen Arn Chorn-Pond, die ‘The Killing Fields’ overleeft. De ontberingen en gruwelijkheden die Arn moet doorstaan zijn verbijsterend en ‘off the map’, maar zijn desondanks waargebeurd. Patricia McCormick heeft diens verhaal uit de eerste hand opgetekend in een boek met een sobere, beknopte en zeer makkelijk leesbare stijl. Met dit laatste lijkt het boek, ondanks de nogal heftige materie, vooral bedoeld voor jong-volwassenen. Maar dit neemt niet weg dat dit boek voor iedereen zeer de moeite waard is en zich zelfs kan meten met het zeer vergelijkbare en redelijk briljante boek ‘Wat is de Wat’, van Dave Eggers, het waargebeurde verhaal van een jongen die de Sudanese burgeroorlog overleeft. Het enige waar dan nog wat op aan te merken is, is die nogal nietserige titel van de Nederlandse vertaling (‘Een zwarte pyjama’), maar dat is uitgerekend het enige waar McCormick niets aan kan doen. Aanrader!

Boekrecensie ‘Kalme Chaos’, Sandro Veronesi

Dit boek gaat over de Italiaanse zakenman Pietro van wie, juist op het moment dat hij een vrouw uit zee redt, zijn eigen vrouw sterft. Het leidt ertoe dat hij zich er niet meer toe kan zetten te beginnen met werken en bivakkeert hele dagen met zijn auto voor de school van zijn dochter, die hij geen moment meer alleen kan laten. Mijmerend bekijkt hij die kinderen, en hij verlangt naar die kalme chaos die ze uitstralen.

Pietro wordt gek genoeg al snel een soort goeroe voor zijn collega’s, die midden in een traumatische fusie zitten. En zo lijkt langzamerhand alsof niet Pietro degene is die ontspoord is, maar vooral de wereld om hem heen.

Ik vond dit boek best aardig, maar toch niet altijd even vermakelijk. Veronesi schrijft best goed, maar hij weet het nogal statische en weinig interessante basisgegeven van dit boek niet boeiend genoeg te houden. Daarom wat mij betreft slechts 2 uit 5 sterren..

 

 

Filmrecensie Oktober – November 2014

635844542772069198-1851382491_Movies_PageGraphic

Van goed naar slecht:

Interstellar | Dit is de nieuwe ambitieuze film van Christopher Nolan, de meest interessante regisseur van dit moment door de briljante films Memento, The Dark Knight en Inception. Dat is dus sowieso het kijken meer dan waard, en dat blijkt ook snel! Toch overtuigde dit dik 2.5 uur durend epos over een ruimtereiziger die zijn kinderen op aarde wil terug zien, me niet helemaal. Daarvoor is het plot toch soms wat te geforceerd. Sommige zaken zijn onlogisch en doen hierdoor af aan de kracht van het verhaal. Hiernaast is de film een beetje traag en is de actie ondervertegenwoordigd.  Maar toch blijft er genoeg interessants over om de aandacht meer dan vast te houden, al was het maar door het prikkelende basis-idee (NASA probeert een nieuwe planeet te koloniseren), de soms fabelachtige beelden van outer space en ten slotte de mooie rollen van Matthew McConaughey en Anne Hathaway. Zeer de moeite waard!

Boyhood | Zeer boeiende film van de hand van Richard Linklater (bekend van de Before-trilogie). Prachtig en liefdevol portret van de jongen Mason, die wordt gevolgd van zijn 5e tot zijn 18e. Het meest bijzondere is dat hiervoor dezelfde acteurs gedurende jaren gevolgd zijn, waardoor het maken van de film dus ook pak hem beet dertien jaar duurde. Maar die tijdrovende werkwijze was de moeite waard, want dit is werkelijk een bloedmooi portret geworden van een opgroeiende jongen. Heel bijzonder! En een erg prettige soundtrack ook nog eens!

Gran Torino | Mooie film van en met Clint Eastwood, wederom in de op zijn lijf geschreven rol als de ‘grumpy old man’ Walt. Als zijn vrouw sterft, dreigt de eenzaamheid voor de cynische en grofgebekte Walt, maar dan begint hij zich langzaam te interesseren in zijn buren, Aziaten. Juist dat laatste ligt gevoelig, want hij worstelt nog steeds met zijn daden in de oorlog in Korea. Walt bouwt een band op met het meisje Sue en de jongen Tao en als die beiden weer betrokken raken in gedoe rondom een jeugdbende, kan Walt niet van de zijlijn toekijken. Dit levert een prachtige film op: grimmig, dramatisch, maar ook bij vlagen erg geestig.

The Book Thief | Dit is natuurlijk de verfilming van het boek van Markus Zusak, dat ik een tijd geleden al gelezen heb. Het blijkt al snel dat het boek bij deze regisseur in goede handen was, want hij heeft er een prachtige en liefdevolle film van gemaakt. Alles draait rond het Duitse meisje Liesel, die in WOII wordt gescheiden van haar moeder en moet opgroeien bij haar pleegouders. Mooie beelden, uitstekende auteurs, prachtig verhaal. Alleen maar plussen dus. De 7,6 op IMDB dus meer dan waard!

Fury | Oorlogsfilm over de Tweede Wereldoorlog. Brad Pitt is de leider van de bemanning van de tank ‘Fury’, die al vanuit Noord-Afrika vecht tegen de vijand en inmiddels is beland in nazi-Duitsland, in de laatste maand van de oorlog. Heel lang heeft hij zijn hele crew bij elkaar gehouden, totdat een van hen toch omkomt. Het groentje Norman moet die plaats invullen en hij zal snel wat moeten bijleren om te overleven! De film is rauw, gewelddadig en realistisch. Maar al met al zeker een aanrader!

Predestination | In deze film probeert een ’temporele’ agent misdaden uit het verleden te voorkomen door te tijdreizen. Het plot is heel aardig uitgewerkt, waarin steeds het centrale thema terugkomt van de slang die in zijn eigen staart bijt. Al die tijdreizen leiden al snel tot een complex spiegelpaleis waarin alles en iedereen met elkaar samenhangt en natuurlijk blijkt alles op een gekke manier ‘voorbestemd’. Toch blijft het manco dat tijdreizen per definitie alles fundamenteel onlogisch en paradoxaal maakt, omdat het natuurlijke mechaniek oorzaak-gevolg wordt verstoord. Hierdoor niet meer dan een redelijke film.

A Touch of Sin | Film van Chinese makelij over allerlei mensen die op de een of andere wijze zonden begaan. Het geheel wordt als een raamvertelling verteld. Dit leidt tot een aardige film, die ik echter nergens echt goed vond. Met name omdat ik nergens echt werd meegenomen in de vertelling.

22 Jump Street | Niet meer dan een aardige sequel met een vrijwel soortgelijke plot als haar voorganger. De politiemannen Jonah Hill en Channing Tatum gaan nu undercover als studenten op een college. Bij vlagen amusant, maar het leukst is eigenlijk nog de aftiteling, als er gespeculeerd wordt op nog tien sequels, een game, een animatieserie en heuse action figures. Een erg geestige afsluiting van een redelijke comedy.

Jongens | Aardige Nederlandse film over een jongen, gespeeld door Gijs Blom, die verliefd wordt op een andere jongen. De film heeft een dromerige feel over zich, met veel mooie beelden, fijne muziek en mooie locaties. De film is echter nogal voorspelbaar en kleurt echter wel heel netjes binnen de lijntjes van het genre. Het plot is ook niet echt lekker uitgewerkt. Eigenlijk is wat dat betreft het vergelijkbare ‘Sommersturm’ op alle punten veel beter geslaagd. Daarom op zijn hoogst een 6 uit 10.

Cold in July | Thriller met als beginincident dat ene Richard (een rol van Michael C. Hall, Dexter uit de gelijknamige serie) een inbreker in zijn huis dood schiet. Hij wordt bedreigd door diens vader, tot blijkt dat er andere krachten in het werk zijn. Dit zou het begin kunnen zijn van een aardige film, als de plot niet zo matig was en de film niet zo traag beweegt richting een soortement eind. Erg matig allemaal dit…

Recensie ‘A man without breath’, Philip Kerr

Dit is alweer het negende boek in de serie rond de eigenzinnige detective Bernie Gunther in Nazi-Duitsland. Ongelooflijk! Enige tijd geleden merkte ik in een recensie gekscherend op dat Kerr de tien nog eens zou gaan halen, maar inmiddels is dit heel dichtbij gekomen!

Kerr weet ook in dit boek zijn hoge niveau vast te houden. De vaste ingrediënten zijn dus weer aanwezig: Een Gunther bijvoorbeeld die lekker tegendraads bezig is tussen de hooggeplaatste nazi’s, waar hij meestal niet veel van op heeft. Dit keer komt hij bijvoorbeeld in contact met Joseph Goebbels, veldmaarschalk Von Kluge en tal van andere historische personen (ja, Kerr heeft zich weer uitstekend gedocumenteerd). De plot draait rond de vondst in 1943 van een massagraf vol Poolse legerofficieren in Katyn bij Smolensk, maar Kerr weet dit gegeven fraai in te bedden in wederom een goed in elkaar geknutselde intrige. Zelfs een mislukte complot om Hitler te vermoorden tijdens een bezoek van hem aan Smolensk komt bijvoorbeeld langs.

Zo is dit weer een uitstekende loot aan de stam. Wel wederom een flinke leesinspanning met 500-plus pagina’s (ja, ik heb deze keer maar eens een lekker ouderwets papieren boek gepakt) maar toch zonder meer de moeite waard! Laat de tiende maar komen zou ik zeggen!

In de shortlist van ‘Schrijf en huiver!’

Enkele dagen geleden (enige tijd voor het persbericht van 16 november) kreeg ik wel een heel leuk bericht: ik zit in de shortlist van de ‘Schrijf en Huiver‘  schrijfwedstrijd van uitgeverij Fontein!

Uit maar liefst 161 inzendingen ben ik samen met drie andere geselecteerd voor de shortlist. Dit betekent dat ik in ieder geval de komende maanden uitgenodigd wordt om deel te nemen aan het coachingprogramma van de Schrijversacademie. Het is de bedoeling met deze ondersteuning in mei 2015 een manuscript gereed te hebben. Hierna wordt de winnaar gekozen. Deze krijgt een hele vette prijs: een auteurscontract en publicatie van het boek! Maar ook de tweede plaats is nog een leuke prijs!

Dat worden leuke en spannende tijden dus. Ik heb er zin in!

 

 

Boekrecensie ‘Ararat’, Frank Westerman

Ik heb de schrijver Frank Westerman enige tijd geleden zien spreken over zijn laatste boek, Stikvallei, en hierdoor werd mijn belangstelling gewekt eens iets van hem te lezen. Om te beginnen (Stikvallei gaat ook zeker nog volgen) dus het boek ‘Ararat’.

Dit boek gaat kortom over de berg Ararat, gelegen in de Kaukasus in het grensgebied tussen Armenie en Turkije, waar volgens velen Noach’s Ark zou zijn gestrand. Westerman vertelt niet alleen over deze berg, maar vooral over zijn eigen missie om de top van deze berg te bedwingen.

Hierdoor heeft het boek een zeer groot meta-gehalte, want Westerman schrijft veel over het schrijven van dit boek. Het thema Ararat is hiernaast (natuurlijk) niet meer dan een kapstok voor de vele uiteenlopende thema’s en onderwerpen die Westerman aanstipt. Het belangrijkste hierbij is zijn vraag hoe religieus hij eigenlijk zelf nog is, als journalist en ‘man van de wetenschap’. Dit alles leidt tot een prikkelend en boeiend boek vol met interessante verhaaltjes, associaties, ideeën en denkbeelden.

Dat Westerman dan uiteindelijk de top van Ararat (net) niet heeft gehaald, zo blijkt uit het slot, doet zeker niet af aan de kracht van het boek. Juist in tegendeel, want schuilt hierin niet een krachtige symboliek? Bijvoorbeeld dat er altijd iets buiten bereik verscholen blijft? En is juist dat niet een heel belangrijk aspect van religie?

Boek-recensie ‘The Bone Clocks’, Dave Mitchell

bone clocks hb-ps-u416Dave Mitchell is een bij mij zeer geliefde schrijver, niet in de laatste plaats om zijn briljante boek ‘Wolkenatlas‘, dat ik gewoon maar eens even een plaatsje heb gegund in mijn top 5 AT van de wereldliteratuur. Omdat het kan, zullen we maar zeggen. En om die reden was deze nieuwste worp van hem natuurlijk een absolute must-read!

Het is meteen al zeer hoopgevend als blijkt dat dit boek duidelijk geen vervolg is op de ‘conventionele’ historische roman ‘Jacob de Zoet‘, maar juist veel meer in het verlengde ligt van ‘De geestverwantschap‘  (het ijzersterke debuut van de schrijver) en voornoemd meesterwerk ‘Wolkenatlas’ (Cloud Atlas). Het is namelijk wederom een raamvertelling waarin diverse losstaande verhalen worden verteld, die toch allemaal met elkaar te maken hebben. Net als in ‘Cloud Atlas’ spelen die verhalen ook in verschillende tijden.

Dat belooft veel goeds. En vanaf de eerste pagina bewijst Mitchell weer meteen dat hij een heerlijke vertelstem heeft. Soepel proza, originele vondsten en metaforen, levensechte karakters. Veel humor, ook.

Centrale persoon in het boek blijkt al snel het Britse meisje Holly Sykes te zijn en in het eerste deel volgen we haar als ze op haar vijftiende wegloopt van huis. Vervolgens lezen we onder meer over de frauduleuze student Hugo Lamb, oorlogscorrespondent Ed Brubeck, de worstelende schrijver Crispin Hershey en dezelfde Dr. Marinus die we al kennen als personage uit ‘Jacob de Zoet’, om ten slotte weer terug te keren bij Holly. Al deze delen worden niet alleen verbonden door deze Holly (die in elke verhaallijn terugkomt), maar ook door een doorlopende intrige rondom twee rivaliserende groepen van onsterfelijken. Deze Anchorites en Horologists zijn een soort hybride tussen de onsterfelijken uit ‘Highlander’ en de breinvampiers uit Dan Simmons’  ‘Carrion Comfort’.

Hiermee vormt fantasy dus een duidelijke onderlaag in dit boek. Maar, alhoewel ik het concept onsterfelijkheid heel interessant vind (zie bijvoorbeeld mijn verhalenserie ‘Monologen van een onsterfelijke’), vormt juist deze fantasy-laag het minste aspect van het boek. Mitchell is toch met name tomeloos op dreef in de realistische passages, als hij in de huid kruipt van gewone mensen, zoals de jonge puber Holly of de cynische schrijver Crispin. En dan is dat hele fantasy-plot over de finale eindstrijd tussen twee mysterieuze gezelschappen van onsterfelijken, toch een beetje een ongenode gast. Daar komt ook nog eens bij dat dit plot zich redelijk voorspelbaar voltrekt en soms wat gekunsteld aandoet. Alsof Mitchell in deze passages van het boek toch wat minder op dreef was. En plottechnisch is het ook allemaal een beetje gek; want waarom lees je uitgebreid over bijvoorbeeld de jeugdige Holly, als die wederwaardigheden van nul betekenis zijn voor het plot? Je hebt daardoor een beetje het idee dat het hele boek weinig substantie heeft.

Zo zijn er dus wel wat dingen die een beetje wringen in dit boek. En hiermee is het niet helemaal geslaagd. Naast voornoemde redenen komt dit misschien ook wel omdat Mitchell duidelijker dichter bij zichzelf is gebleven (een ‘kwaal’  waar Michael Chabon in diens laatste worp ook al aan leed). In het verhaal van Ed Brubeck kan Mitchell wat persoonlijke frustraties kwijt over de Irak-oorlog (ja, Blair krijgt een flinke oorwassing) en in het verhaal over Crispin Hershey kan Mitchell natuurlijk heel veel kwijt over zijn eigen schrijverswereldje. Erg leuk, maar misschien blijft Mitchell iets te dicht bij zichzelf…

Mitchell is ook al duidelijk niet blij met de huidige gang van zaken in de wereld, met haar overcomsumptie en verspilling van grondstoffen. Hij laat om die reden niet na om in het slot van het boek een inktzwart korte-termijns-toekomstbeeld op je los te laten. Hierin is de samenleving zoals we die kennen (ca. 40 jaar vanaf nu) door energietekorten teruggevallen in de Duistere Middeleeuwen. Net als Dan Simmons ziet Mitchell dus binnen een halve eeuw groot onheil op ons afkomen; ik begin me bijna zorgen te maken!

Naast voorgaande zaken, moet ik constateren dat Mitchell er verhaal- en stijltechnisch beduidend minder in geslaagd is om in elk deel een eigen geluid aan te slaan dan in ‘Cloud Atlas’. Overal hanteert hij dezelfde ik-vertelstijl en overal zijn zijn personages even vlotgebekt; of witty, zoals ze in Engeland zouden zeggen. Hier klinkt teveel de stem van de schrijver door, denk ik. Het is jammer dat Mitchell er hiermee veel minder goed in slaagt een boeiend bouwsel van heel diverse verhalen te bouwen.

En wat is dan de conclusie? Dit boek is in ieder geval wel weer een kostelijke leeservaring geworden, dat is duidelijk. Maar zo oorspronkelijk als ‘Cloud Atlas’? Nee, niet echt. Maar toch is dit zeker een boek om niet te laten liggen. Alhoewel ik wel eenieder zou aanraden om eerst ‘Cloud Atlas’ te lezen!

 

Uitgelicht: het lange verhaal ‘Judas Iskariot’

Dit langere verhaal is geïnspireerd op een kort verhaal van Jorge Luis Borges waarvan ik de bundel ‘De Aleph’ gelezen heb. Diens proza is bepaald moeilijk te verteren, maar bevatte wel vele buitengewoon interessante ideeën. Ook bijvoorbeeld over het christelijk geloof, zoals altijd een buitengewoon vruchtbare bron voor interessante verhalen.

Zo vind ik het fascinerend om theorieën te lezen over hoe de verhalen die in de Bijbel zijn samengebracht tot stand zijn gekomen. De prille Christenen toonden zich namelijk uiterst pragmatisch. Ze schroomden er niet voor om bestaande elementen in hun geloof op te nemen. Zo is het verhaal over Mozes, die in een biezen mandje op de rivier dreef, gebaseerd op een vroegere mythe over de Mesopotamische koning Sargon. Ook probeerden de vroege Christenen mensen over te halen tot het Christelijke geloof door doodleuk allerlei elementen uit hun eigen geloof te incorporeren. Zo moest de Maria-verheerlijking de cultus rond Isis vervangen en werd het Kersfeest juist op 25 december gezet, zodat het samen zou vallen met de midwinterfeesten en het hoogfeest van Sol Invictus.

Tja, allemaal smeuïge theorietjes die Manuel Seinberg, de hoofdpersoon van dit verhaal, ook had kunnen vertellen. Als hij ten minste niet te druk was geweest met het tot stand brengen van de communistische revolutie…

Lees hier de twee delen van dit langere verhaal:

Judas Iskariot, deel 1

Judas Iskariot, deel 2