Boek-recensie ‘The Bone Clocks’, Dave Mitchell

bone clocks hb-ps-u416Dave Mitchell is een bij mij zeer geliefde schrijver, niet in de laatste plaats om zijn briljante boek ‘Wolkenatlas‘, dat ik gewoon maar eens even een plaatsje heb gegund in mijn top 5 AT van de wereldliteratuur. Omdat het kan, zullen we maar zeggen. En om die reden was deze nieuwste worp van hem natuurlijk een absolute must-read!

Het is meteen al zeer hoopgevend als blijkt dat dit boek duidelijk geen vervolg is op de ‘conventionele’ historische roman ‘Jacob de Zoet‘, maar juist veel meer in het verlengde ligt van ‘De geestverwantschap‘  (het ijzersterke debuut van de schrijver) en voornoemd meesterwerk ‘Wolkenatlas’ (Cloud Atlas). Het is namelijk wederom een raamvertelling waarin diverse losstaande verhalen worden verteld, die toch allemaal met elkaar te maken hebben. Net als in ‘Cloud Atlas’ spelen die verhalen ook in verschillende tijden.

Dat belooft veel goeds. En vanaf de eerste pagina bewijst Mitchell weer meteen dat hij een heerlijke vertelstem heeft. Soepel proza, originele vondsten en metaforen, levensechte karakters. Veel humor, ook.

Centrale persoon in het boek blijkt al snel het Britse meisje Holly Sykes te zijn en in het eerste deel volgen we haar als ze op haar vijftiende wegloopt van huis. Vervolgens lezen we onder meer over de frauduleuze student Hugo Lamb, oorlogscorrespondent Ed Brubeck, de worstelende schrijver Crispin Hershey en dezelfde Dr. Marinus die we al kennen als personage uit ‘Jacob de Zoet’, om ten slotte weer terug te keren bij Holly. Al deze delen worden niet alleen verbonden door deze Holly (die in elke verhaallijn terugkomt), maar ook door een doorlopende intrige rondom twee rivaliserende groepen van onsterfelijken. Deze Anchorites en Horologists zijn een soort hybride tussen de onsterfelijken uit ‘Highlander’ en de breinvampiers uit Dan Simmons’  ‘Carrion Comfort’.

Hiermee vormt fantasy dus een duidelijke onderlaag in dit boek. Maar, alhoewel ik het concept onsterfelijkheid heel interessant vind (zie bijvoorbeeld mijn verhalenserie ‘Monologen van een onsterfelijke’), vormt juist deze fantasy-laag het minste aspect van het boek. Mitchell is toch met name tomeloos op dreef in de realistische passages, als hij in de huid kruipt van gewone mensen, zoals de jonge puber Holly of de cynische schrijver Crispin. En dan is dat hele fantasy-plot over de finale eindstrijd tussen twee mysterieuze gezelschappen van onsterfelijken, toch een beetje een ongenode gast. Daar komt ook nog eens bij dat dit plot zich redelijk voorspelbaar voltrekt en soms wat gekunsteld aandoet. Alsof Mitchell in deze passages van het boek toch wat minder op dreef was. En plottechnisch is het ook allemaal een beetje gek; want waarom lees je uitgebreid over bijvoorbeeld de jeugdige Holly, als die wederwaardigheden van nul betekenis zijn voor het plot? Je hebt daardoor een beetje het idee dat het hele boek weinig substantie heeft.

Zo zijn er dus wel wat dingen die een beetje wringen in dit boek. En hiermee is het niet helemaal geslaagd. Naast voornoemde redenen komt dit misschien ook wel omdat Mitchell duidelijker dichter bij zichzelf is gebleven (een ‘kwaal’  waar Michael Chabon in diens laatste worp ook al aan leed). In het verhaal van Ed Brubeck kan Mitchell wat persoonlijke frustraties kwijt over de Irak-oorlog (ja, Blair krijgt een flinke oorwassing) en in het verhaal over Crispin Hershey kan Mitchell natuurlijk heel veel kwijt over zijn eigen schrijverswereldje. Erg leuk, maar misschien blijft Mitchell iets te dicht bij zichzelf…

Mitchell is ook al duidelijk niet blij met de huidige gang van zaken in de wereld, met haar overcomsumptie en verspilling van grondstoffen. Hij laat om die reden niet na om in het slot van het boek een inktzwart korte-termijns-toekomstbeeld op je los te laten. Hierin is de samenleving zoals we die kennen (ca. 40 jaar vanaf nu) door energietekorten teruggevallen in de Duistere Middeleeuwen. Net als Dan Simmons ziet Mitchell dus binnen een halve eeuw groot onheil op ons afkomen; ik begin me bijna zorgen te maken!

Naast voorgaande zaken, moet ik constateren dat Mitchell er verhaal- en stijltechnisch beduidend minder in geslaagd is om in elk deel een eigen geluid aan te slaan dan in ‘Cloud Atlas’. Overal hanteert hij dezelfde ik-vertelstijl en overal zijn zijn personages even vlotgebekt; of witty, zoals ze in Engeland zouden zeggen. Hier klinkt teveel de stem van de schrijver door, denk ik. Het is jammer dat Mitchell er hiermee veel minder goed in slaagt een boeiend bouwsel van heel diverse verhalen te bouwen.

En wat is dan de conclusie? Dit boek is in ieder geval wel weer een kostelijke leeservaring geworden, dat is duidelijk. Maar zo oorspronkelijk als ‘Cloud Atlas’? Nee, niet echt. Maar toch is dit zeker een boek om niet te laten liggen. Alhoewel ik wel eenieder zou aanraden om eerst ‘Cloud Atlas’ te lezen!

 

Uitgelicht: het lange verhaal ‘Judas Iskariot’

Dit langere verhaal is geïnspireerd op een kort verhaal van Jorge Luis Borges waarvan ik de bundel ‘De Aleph’ gelezen heb. Diens proza is bepaald moeilijk te verteren, maar bevatte wel vele buitengewoon interessante ideeën. Ook bijvoorbeeld over het christelijk geloof, zoals altijd een buitengewoon vruchtbare bron voor interessante verhalen.

Zo vind ik het fascinerend om theorieën te lezen over hoe de verhalen die in de Bijbel zijn samengebracht tot stand zijn gekomen. De prille Christenen toonden zich namelijk uiterst pragmatisch. Ze schroomden er niet voor om bestaande elementen in hun geloof op te nemen. Zo is het verhaal over Mozes, die in een biezen mandje op de rivier dreef, gebaseerd op een vroegere mythe over de Mesopotamische koning Sargon. Ook probeerden de vroege Christenen mensen over te halen tot het Christelijke geloof door doodleuk allerlei elementen uit hun eigen geloof te incorporeren. Zo moest de Maria-verheerlijking de cultus rond Isis vervangen en werd het Kersfeest juist op 25 december gezet, zodat het samen zou vallen met de midwinterfeesten en het hoogfeest van Sol Invictus.

Tja, allemaal smeuïge theorietjes die Manuel Seinberg, de hoofdpersoon van dit verhaal, ook had kunnen vertellen. Als hij ten minste niet te druk was geweest met het tot stand brengen van de communistische revolutie…

Lees hier de twee delen van dit langere verhaal:

Judas Iskariot, deel 1

Judas Iskariot, deel 2

 

TV-recensie ‘Community’, seizoen 5

Community heeft toch nog een vijfde seizoen gekregen. Onverwacht, omdat alle studiegroep-leden na vier jaar inmiddels toch echt afgestudeerd waren op hun community college Greendale! Hier wordt een mouw aan gepast doordat Jeff nu terugkeert als nota bene leraar. De anderen (nou ja, op Troy en Pierce na dan) besluiten verder er toch nog een jaartje studie aan vast te plakken, omdat al hun maatschappelijke carrières toch nog niet zo hard gingen. En de studiegroep evolueert ten slotte in een commissie die Greendale moet verbeteren.

Deze gekunstelde start is exemplarisch voor dit seizoen; want ja: het is allemaal wat te gemaakt. En erger is dat het ook allemaal teveel in herhalingsoefeningen blijft steken. Zo lijkt de ‘lava’-episode naar mijn idee wel erg veel op de legendarische ‘paintball’-episodes en is er nota bene een nieuwe ‘Dungeons & Dragons’-aflevering…

Nee, toch niet echt een daverend succes dus. Alhoewel de serie bij vlagen wel onbedaarlijk grappig blijft en er ook mooie nieuwe personages worden geïntroduceerd, zoals professor Hickey, een rol van de acteur Jonathan Banks, die we natuurlijk al kenden van zijn rol als Mike Ehrmantraut uit het briljante ‘Breaking Bad’ . Maar goed, misschien had men toch beter een seizoen eerder kunnen stoppen…

Tv-recensie ‘Suits’, seizoen 1

Mijn zoektocht naar nog meer goede tv-series leidde me naar ‘Suits’, een serie die gaat over de gebeurtenissen op een hedendaags advocatenkantoor. Hoofdpersoon Mike Ross weet zich, zonder enig diploma, binnen te liegen in de firma als ‘associate’ van de legendarische Harvey Specter. Wat volgt zijn veel verwikkelingen rondom vooral Mike, die zich probeert staande te houden in het wereldje. Maar grote rollen zijn er ook voor genoemde Harvey (de typische gladjakker met peperdure pakken en een torenhoog ego), bovenbaas en senior-partner Jessica Pearson en collega Louis Litt, ‘the man everyone loves to hate’. Dit alles leidt tot een zonder meer genietbare serie. Vlot verteld, boeiende personages en met veel humor ook. Echt briljant wordt het echter nergens. Daarvoor zijn de plotjes naar mijn smaak toch wat te simpel en oppervlakkig. Ik zag op Wikipedia dat er al vijf seizoen zijn, maar of ik die allemaal ga afkijken…? Dat moet nog maar blijken. Zo is bijvoorbeeld ook zojuist het nieuwe seizoen ‘The Walking Dead’ begonnen en dat heeft toch echt voorrang…

Nieuw verhaal ‘Oog om oog, tand om tand’, deel 1

dragon toothHierbij presenteer ik weer een nieuw verhaal, dat de naam ‘Oog om oog, tand om tand’ heeft gekregen. In dit eerste deel (er komt nog een tweede aflevering) krijg je twee verhaallijnen voorgeschoteld: ten eerste die van de aankomende journalist Reggie, die diep in de nacht zijn verdachte buurman in de gaten houdt. En ten tweede het verhaal van de handelaar in onroerend goed Rand, die veel succes in zijn zaken heeft vanuit zijn glanzende kantoortoren in Chicago.

Hoe de beide verhaallijnen met elkaar te maken hebben moet nog blijken uit deel twee, maar tot dat moment hierbij dus eerst deel 1:

Oog om oog, tand om tand – deel I

Boekrecensie ‘De oceaan aan het einde van het pad’, Neil Gaiman

Dit is een één van die unieke boeken die moeilijk of zelfs helemaal niet binnen een hokje is te plaatsen. Want is dit nu fantasy? Of is dit meer een literaire roman? Is het voor volwassenen of jongvolwassenen? Het is en blijft allemaal onduidelijk en eigenlijk maakt het ook niet uit natuurlijk. Laten we het erop houden dat dit een zeer verbeeldingsrijk boek is!

Het gaat allemaal over een man die terugdenkt aan zijn kindertijd. Rond zijn zevende kwam deze jongen in contact met de buren, de Hempstocks, die aan het einde van het pad wonen. Hij maakt kennis met een meisje van 11, Lettie, haar moeder en haar oma, die daar allemaal al eeuwen lijken te wonen. De jongen raakt snel bevriend met Lettie en zij wil hem graag de oceaan laten zien in hun achtertuin. Dit is een begin van een magisch-surrealistische vertelling die buitengewoon meeslepend is. Eentje die ook buitengewoon vaardig en aanstekelijk beschreven is. Mooi boek dit!