Boekrecensie ‘Vladimir Poetin, het koningsdrama’, Peter d’Hamecourt

De journalist Peter d’Hamecourt is een begenadigd verteller, zo was mij al eerder gebleken uit zijn boeken ‘Moskou is een gekkenhuis‘ en ‘Rusland in gijzeling’.
En ook dit boek gaat weer over het altijd fascinerende Rusland. d’Hamecourt vertelt over de opkomst van Poetin, die merkwaardige moderne tsaar en dat doet hij treffend en meeslepend.

d’Hamecourt laat er geen twijfel over bestaan dat voor Poetin diens ‘soevereine democratie’ niets meer is dan een dun vernislaagje over een totalitair regime dat zich kan meten met de tsaren- en de sovjet-tijd. Een cynische en tot in de diepte geledingen volledig corrupte kleptocratie met een kleine bovenlaag van zichzelf verrijkende oligarchen en met Poetin aan het roer. Zonder een vrije pers en verkiezingen die een slecht toneelstukje zijn. Alle rookgordijntjes die Poetin zo nu en dan opwerpt ten spijt is hij een dictator van het ergste soort, namelijk eentje die koste wat kost vasthoudt aan de macht en hiermee zijn land onhoudbaar het ravijn insleurt.

Tegenstanders worden intussen genadeloos ‘kalltgestellt’, zoals de oude mentor Berezovski (inmiddels dissident in Londen), de miljardair Chodorkovski, wiens miljardenbedrijf Yukos schaamteloos is gestolen door Poetin-gezinden (inmiddels is hij zelf net weer vrij na een gevangenisstraf en is hij naar Zwitserland gevlucht), en kritisch journalist Politkovskaja, die -en zeker niet als enige- is vermoord door het bewind.

Poetin kan intussen slecht omgaan met crises, zo is wel gebleken. De oorlog in Tsjetsjenië is ontaard in een bloedbad en ook de gijzelingen van een theater en een school door ’terroristen’ liepen dramatisch af. Maar toch zit hij nog steeds aan het roer en nu de olieprijs dalende is en de Russische economie in het slop raakt, lijkt Poetin steeds meer zijn uitvlucht te zoeken door de nationalistische kaart te spelen. Een gevaarlijke ontwikkeling die d’Hamecourt in zijn boek (stammend uit 2011) al signaleert. Intussen is het er anno 2015 helaas niet veel beter op geworden en zijn Rusland en de wereld nog steeds opgescheept met een gevaarlijke en onvoorspelbare ‘ koning’, wiens onvermijdelijke toekomstige ondergang misschien wel een echt koningsdrama gaat worden. Boeiend boek!

Flimrecensies April – Mei 2015

Van goed naar slecht:

filmBig Hero 6 | Nog steeds ben ik geregeld oprecht verbaasd door het akelig hoge niveau dat vele  computergeanimeerde films weten te halen. Monsters Inc, The Incredibles, Toy Story, Wreck it Ralph, noem ze allemaal maar op; ze zijn niet alleen prachtig gemaakt maar hebben ook vaak een goed verhaal, mooie karakters en echt een hart en ziel. Zo ook deze film weer, waaraan kortweg gewoon alles klopt. Super-de-puper, geweldig. Kijken!

filmThe Lego Movie | Op het eerste gezicht lijkt het een behoorlijk brak idee: een animatiefilm in Lego-stijl. Maar als je je over de aanvankelijke scepsis heen zet, krijg je echt een geweldig leuke film voorgeschoteld. De plot is een soort The Matrix met een twist: doodnormale bouwvakker Emmett blijkt de speciale held te zijn die Lego-land kan redden van de lijmtube waarmee een kwaadaardige schurk alles wil vastzetten. Hiermee is de film een bijzonder originele oproep dat iedereen met Lego vooral moet kunnen bouwen wat die wil. Errug goed gedaan dit!

filmHer | Prikkelende film van Spike Jonze over hoe een man verliefd raakt op zijn computer. We spreken ergens in de nabije toekomst als Theodore (mooie rol van Joaquin Phoenix) een nieuw Operating System krijgt, dat naar verluidt echt intelligent is. Deze vrouwelijke entiteit stelt zich voor als Samantha (met de stem van Scarlett Johansen) en bizar genoeg ontvouwt zich iets van een relatie. Dit boeiende gegeven wordt op een mooie manier uitgewerkt en leidt tot een zeer vermakelijke film. Kijken!

filmThe Theory of Everything | Deze film vertelt over het leven van Stephen Hawking, de iconische theoretisch natuurkundige, bekend van zijn boek ‘A Brief History of Time‘ en het feit dat hij als ALS-patiënt is gekluisterd aan een rolstoel en met een computerstem communiceert. De film is liefdevol gemaakt en Eddie Redmayne speelt een imponerende hoofdrol. Prima film dus, zonder echter heel bijzonder te worden, want heel opmerkelijk is het verhaal eigenlijk niet (afgezien van de bewonderenswaardige levenslust die Hawking ondanks zijn handicap toont).

filmJupiter Ascending | Dit is de nieuwe grote film van de Wachowski’s, natuurlijk befaamd van de filmtrilogie The Matrix. De film lijkt daar ook veel op: het is science fiction en het draait allemaal om een gewoon persoontje dat heel bijzonder blijkt te zijn. Neo is in dit geval Jupiter, een schoonmaakster (weinig overtuigend gespeeld door Mila Kunis), die eigenlijk blijkt te behoren tot een machtige dynastie die een enorm imperium in het universum bestiert, inclusief de Aarde. Het basis-idee dat is uitgeknobbeld is fascinerend en van epische proporties en juist daarom is het jammer dat het allemaal toch niet echt aankomt. Het is namelijk allemaal net een tandje te veel. Mij bekroop het gevoel dat dit verhaal ten minste drie films had verdiend, in plaats van dat het in eentje is gepropt, en dat wringt helaas enorm. Jammer, want de actiescènes zijn adembenemend, net als de vele visuele effecten. Al met al is dit dus een zeer fascinerende film, maar wel eentje die aan haar eigen pretenties bezwijkt.

filmThe Kingsman | Alleraardigste komische actiefilm die gretig de klassieke spionnenfilms parodieert (James Bond voorop natuurlijk). Het verhaal draait om Eggsy, een volksjongen, die wordt ingewijd in de mysterieuze met ‘gentleman’-spionnenclub ‘The Kingsman’. De humor is lekker onderkoeld en schmiert niet op zijn Austin Powers geheel de bocht uit. De actiescènes zijn geestig uitzinnig vormgegeven, de plot zit leuk in elkaar en er zijn mooie rollen van onder meer Colin Firth. Geweldigenoten!

filmWalk the Line | Nog een film met Joaquin Phoenix, en hierin speelt hij Johnny Cash, de inmiddels gestorven cult-figuur die ooit groot werd in het country/rockabilly-genre. Het plot concentreert zich op de opkomst van Cash als artiest en de relatie die zich ontwikkelt met collega-artiest June Carter, dit terwijl zijn eigen huwelijk stuk loopt. Phoenix speelt de rol intens en de film is zeker interessant. Het muziekgenre van Cash sprak me echter niet bepaald aan en daarom was dit op zijn hoogst toch niet meer dan een aardige film.

filmAvengers – Age of Ultron | Comic-book gigant Marvel heeft een inmiddels imposante rij met superhelden-films op het witte doek gebracht, die ook nog eens een flinke schare fans hebben. Bij de Avengers zijn enkele van die superhelden bij elkaar geveegd, zoals Iron Man (Robert Downey Jr), Hulk, Thor en Captain America en ook hier zijn alweer meerdere films van gemaakt. Zonder veel met dit specifieke genre te hebben, bekeek ik deze film (in de bios ook nog eens) en werd voorwaar niet eens teleurgesteld. Ik kreeg namelijk naast veel spectaculaire actie-scenes ook een redelijk vernuftig verhaal en zelfs enige karakterontwikkelingen voorgeschoteld. Nee, dit was lang niet slecht. Zonder dat ik overigens fan van het genre zal worden…

filmUnder the Skin | Nogal wat filmrecensenten hadden deze film hoog in hun lijstje van 2014 staan en om die reden wilde ik het ook maar eens kijken. Om nogal te worden teleurgesteld, want dit is wel hele vage shit. Iets met Scarlett Johansen die met een zwarte pruik op in een busje rondrijdt en eenzame mannen oppikt. De film is erg traag, ontbeert vrijwel geheel dialogen en is nogal schetsmatig en abstract. Zelfs in die mate dat een plotontwikkeling niet is te ontwaren en je na afloopt jezelf afvraagt waar je eigenlijk in hemelsnaam naar hebt zitten kijken. Mijn conclusie: een hoop gebakken lucht! Het recensenten-gilde maakt zich behoorlijk belachelijk door al dat misplaatste gejubel over deze film, als je het mij vraagt…

Boek-recensie ‘Het lot van de familie Meijer’, Charles Lewinsky

Door de titel had ik de indruk dat dit een loodzwaar boek zou zijn over hoe een Joodse familie slachtoffer wordt van de holocaust. Dat is echter niet het geval; het boek blijkt een uitgebreide familie-kroniek te zijn over de familie Meijer, een sage die al vanaf de negentiende eeuw begint en tot ruim in de twintigste voortduurt. Lewinsky weet een prachtig liefdevol portret te maken van zijn personages, met al hun eigenaardigheden en zwakheden. Milde ironie en humor zijn nooit ver weg. De vertelling is hierdoor soms geestig en altijd meeslepend. Lewinsky’s schrijfstijl is prachtig poëtisch. Hierbij worden ook zeer geregeld Jiddische woorden gebruikt, hetgeen de vertelling heel geloofwaardig maakt. Ik vond het boek door dit alles soms wel wat lijken op de geschiedschrijving door Jonathan Safran Foer van het Joods-Oekraïense dorp Trachimbrod in ‘Everything is illuminated‘.

Natuurlijk kent het boek ook een zwaardere kant, als wordt verteld over de soms verborgen, maar altijd aanwezige sluimerende Jodenhaat, zelfs bij de bevolking van het toch redelijk vreedzame Zwitserland, waar het verhaal zich afspeelt.De Holocaust waaraan de nazi’s zich schuldig zouden gaan maken, kwam kort gezegd niet uit het niets voort! En natuurlijk laat dit boek ook de desastreuze gevolgen van de Wereldoorlogen zien voor de Joden.

Zo is dit al met al een behoorlijk briljant werk van een zeer goede schrijver. De flinke leesinvestering (want dit boek is zeker geen dunnetje) is dit boek hiermee meer dan waard. Lezen!

Boekrecensie ‘Hoe fictie werkt’, James Wood

Ik heb inmiddels al best wat schrijfboeken gelezen, maar geen van die boeken kon me nog echt bekoren. Bart van Lierde’s ‘Een bestseller schrijven voor dummies‘ was eigenlijk meer een schrijfboek voor filmscenario’s en Rene Appel’s schrijfboek bleef teveel in algemeenheden hangen. Goed beschouwd vond ik alleen het schrijfboek van Mario Vargas Llosa (‘Brieven aan een jonge romanschrijver’) echt prikkelend.

En dan dit boek. Laat ik er maar meteen kort over zijn: nee dit was niet echt een succes. James Wood, las ik op internet, is een hoogleraar literatuur en dit verbaast me na lezing niets. Zijn boek is namelijk met name een intellectuele en hoogdravende literaire bespiegeling waarin op de keper genomen uiteindelijk weinig bruikbaars wordt gezegd. Het enige dat je er echt uit leert is welke schrijvers Wood zelf op het schild heeft gehesen (Flaubert dus, met name). Maar over allerlei zaken wordt Wood wel erg weinig concreet. Hoeveel detail moet je gebruiken? Veel, weinig? Tja, dat hangt er nogal van af, zegt Wood. Zijn ronde of vlakke personages beter? Nou, dat is moeilijk, want soms zijn platte personages rond en vice versa. En het gebruik van dialoog dan: hoe moet dat? Wood geeft verschillende voorbeelden, maar geen voorkeuren. Het enige dat je kortom van dit alles leert is dat alles nogal genuanceerd ligt en dat er weinig algemene waarheden zijn.

Heel veel verder kom je daarom niet met dit boek. Alleen het begin, waarin Wood het fijne onderscheid tussen schrijvers en protagonisten bij vertelperspectieven analyseert, met hierbij veel aandacht voor de vrije indirecte rede, is prikkelend. Voor het overige blijft dit boek hangen in veel intellectualistische interessantdoenerigheid van een academicus die wil aantonen hoe enorm belezen hij is.

Boekrecensie ‘Steinz – Gids voor de wereldliteratuur’

Bij voorbaat is het natuurlijk een heilloze missie om een alomvattend overzicht te maken van de gehele wereldliteratuur. Welke schrijvers en boeken benoem je immers wel en welke niet? Dat blijft een ontzettend subjectieve aangelegenheid. Toch is deze gids van NRC-literatuurrecensent Pieter Steinz een hele goede en zelfs bewonderenswaardige poging. Uit de ruim 400 schrijversbeschrijvingen en het veelvoud van boekbeschrijvingen blijkt in ieder geval een aanstekelijk enthousiasme en een oprechte liefde voor de letteren. En zijn beschrijvingen zijn soms prachtig raak, zoals die van David Mitchell, de door mij zo bewonderde schrijver van ‘Cloud Atlas’ en die van mijn andere favoriet Paul Auster. En zo is dit echt een prachtig pareltje; een boek ook om niet in een keer uit te lezen, maar om er geregeld nog eens bij te pakken. Bijvoorbeeld om inspiratie op te doen welk boek zeker nog gelegen moet worden. Top!

Recensie tv-serie ‘Gotham’, seizoen 1

De huidige trend is -volgens mij- om alles te prequelizen, en ook deze serie over het Gotham in de tijd voor Batman en de supervillains, past hierbinnen uitstekend. De serie begint met de moord op de ouders van Bruce Wayne en concentreert zich hierna op Jim Gordon en zijn werk als beginnend rechercheur bij de politie (ten tijde van ‘Batman’ zal hij hoofdcommissaris zijn).

Al snel blijkt de serie prima te genieten. De sfeer van Gotham (een soort sinistere tegenhanger van New York) is mooi neergezet (ondanks dat het een beetje vreemd aandoet dat alles een jaren ’80-feel over zich heeft, maar iedereen desondanks met cell-phones rondloopt). Ook de story-telling zit prima in elkaar en is inventief. Het bijzondere is dat op allerlei manieren inzichtjes gegeven worden in ontluikende personages: Batman zelf natuurlijk (Bruce is nog maar een jongen in de serie), Catwoman (een meisje van ongeveer even oud), maar ook allerlei super-villains in wording, zoals The Penguin, The Scarecrow en The Joker (en vast nog wel enkele die ik niet herkende).

Het eerste seizoen is met ruim 20 episodes ook bepaald lang te noemen, maar toch blijft het voldoende interessant, ondanks dat bepaalde sub-plotjes naar mijn idee wel erg simpel afgewikkeld worden. Maar goede rollen van Donal Logue als Jim Gordon’s collega Bullock en een heerlijk schmierende Jada Pinkett als Fish Mooney maken dit bij tijd en wijle een toch wel erg vermakelijk serie. Ik vraag me alleen af of er sowieso voer is voor nog een tweede seizoen, want alles lijkt inmiddels al wel zo’n beetje verteld. Ondanks dat episode 22 nog enkele nieuwe lijntjes uitzet…

Boek-recensie ‘ Het menselijk lichaam’, Paolo Giordano

Als je de cover en flaptekst van dit boek leest, dan heb je het idee dat dit boek, net als Giordano’s eerdere boek ‘De eenzaamheid van priemgetallen‘, niet veel meer is dan een psychologische roman. Daarmee wordt je nogal op het verkeerde been gezet, want dit is in de kern een oorlogsboek, dat handelt over de belevenissen van Italiaanse soldaten tijdens hun missie in Afghanistan. Hiermee is het onderwerp bijzonder, intrigerend en actueel. Giordano weet zeer indringend te beschrijven hoe die missie ervaren moet zijn: de drukkende verveling in het zwaar bewaakte legerkamp, de deprimerende omstandigheden in de woestijn en de hitte en de frustratie dat er daar buiten een vijand je naar het leven staat die je echter nooit te zien krijgt of kunt confronteren.

Giordano bouwt zijn verhaal mooi op als een soort raamvertelling rondom een aantal van die soldaten. Hij legt daarbij genadeloos hun zwakheden en slechtere kanten bloot en lijkt hierbij wel een beetje op die andere bekende hedendaagse Italiaanse schrijver, Niccolo Ammaniti. Het plot werkt verder langzaam maar gestaag toe naar de grote gebeurtenis waar dit boek om draait: een fataal misgelopen missie als de Italiaanse soldaten zich dan eindelijk eens een keer buiten het legerkamp wagen. Hier krijgt het boek zelfs het karakter van een heel spannende oorlogsfilm. Het zal een gebeurtenis zijn die diepe littekens zal achterlaten bij de overlevenden…

Hiermee is dit een indringend en meeslepend boek. Een boek ook dat ik beter vond dan Giordano’s eerdere, hiervoor genoemde worp. Lezen!

Uitgelicht: het lange verhaal ‘De taxidermist’

Net zoals vele andere verhalen die ik heb geschreven, is ook dit lange verhaal sterk geïnspireerd op boeken die ik gelezen heb. Als mensen mij vragen hoe ik aan de ideeën kom voor al die verhalen, is dat ook altijd het belangrijkste antwoord: ik heb er ergens anders over gelezen. Cynici zouden zeggen dat dit plagiaat is, maar volgens mij is dit juist de kern van het schrijven en nog algemener, aan het creatief bezig zijn: namelijk het leggen van nieuwe verbanden of het plaatsen in een nieuw kader van bestaande dingen. Hiernaast kan ik me natuurlijk ook altijd vast klampen aan grote voorbeelden van mij, zoals Dan Simmons, die ook geïnspireerd zijn geraakt door andere verhalen en dit ook nadrukkelijk een plek geven in hun boeken. Zie bijvoorbeeld hoe ‘Hyperion‘ een duidelijk te herkennen ‘variatie’ is op ‘The Canterbury Tales’.

Volgens datzelfde probeer ik dus ook heel vaak te werken. Ik pik aardige ideeën uit dingen die ik lees, en geef er mijn eigen draai aan. Zo ook met dit lange verhaal ‘De taxidermist‘. Om te beginnen: die taxidermist komt ook voor in Yann Martel’s intrigerende roman Beatrice en Vergilius. Het hard-boiled detective-‘stelletje’ Kurt en April heeft wel wat weg van de hoofdpersonen uit Dennis Lehane’s Verloren Dochter en zowel de detective-thematiek als de thematiek rond de zoekende schrijver, kent deels haar oorsprong in Auster’s New York Trilogy. Wat ik hopelijk gedaan heb, is er een boeiende twist aan te geven, zodat uiteindelijk sprake is van een toch geheel eigen en origineel resultaat.

Lees hier de drie delen van dit lange verhaal:

ster
Deel 1 ‘De taxidermist’

ster
Deel 2 ‘De taxidermist’

ster
Deel 3 ‘De taxidermist’

 

Tv-recensie ‘Vikings’, seizoen 3

De tv-serie ‘Vikings’ is al vanaf het eerste seizoen smullen geblazen, en dat is met dit derde seizoen niet anders. De verwikkelingen blijven boeiend, als het verhaal steeds meer uitwaaiert over verschillende plekken. Naast Viking-hoofdstad ‘Kattegat’ (een nogal curieuze en historisch incorrecte naam, want Kattegat is de van oorsprong Nederlandse benaming van een zeestraat tussen Denemarken en Zweden en zeker niet de naam van een historische Viking-hoofdstad) speelt het verhaal ook in het Engelse Mercia en nu ook in Francia. Ragnar heeft het namelijk voorzien op Parijs, de glorieuze stad waar voormalig monnik Athelstan vlak voor zijn dood zo gloedvol over vertelde. De bestorming van Parijs is bloedstollend en het seizoen eindigt met een sensationele plot-twist waarin de Vikings alsnog de stad weten binnen te dringen.Super-serie!