Maand: mei 2018

Deze vuistdikke roman gaat over het leven van Cyril Avery. Hij is de bastaard van een tienermeisje, dat hem afstaat aan een kinderloos echtpaar. Als hij opgroeit, merkt hij al snel dat hij jongens prefereert boven meisjes. Hij bouwt vooraf een obsessie op voor Julian, een jongen die hij al van jongs af aan kent, en met wie hij op één kamer belandt op school. In het Ierland van midden twintigste eeuw is homoseusualiteit echter taboe, en zo ontkent Cyril keer op keer zijn ware aard, tot het dieptepunt dat hij de zus van Julian trouwt, maar na de bruiloft in verwarring vlucht. Dat is het begin van een zoektocht die hem onder meer naar Amsterdam en New York voeren.

John Boyne heeft een goede schrijfstijl en weet het verhaal heel invoelbaar te maken. De belevenissen van Cyril zijn meeslepend en zijn meteen een portret van de tijdsgeest, niet alleen de Ierse periode, maar ook bijvoorbeeld het aids-tijdperk en de tijd van het internetdaten.

Wat ik verder goed gedaan vind is dat Boyne de soms wel erg zware materie (Cyril krijgt behoorlijk wat voor zijn kiezen) toch nog licht te houden, door bij vlagen heel geestig te schrijven. Dat lukt met name in het begin van het boek heel goed in de passages over de adoptieouders van Cyril: de schuinsmarcherende en frauderende Charles, die niet voldoende kan benadrukken dat Cyril geen echte Avery is, en de frigide Maude, die boeken schrijft waarvan ze eigenlijk niet wil dat die worden gelezen, want dat is maar vulgair.  Die amusante, bijna kluchtige, toon weet Boyne in het hele boek, met name in de dialogen, vast te houden. Zoals ook een kostelijk gesprek van Cyril met een bekrompen echtpaar dat volhoudt heel open te staan tegen afwijkende geaardheden, maar telkens weer precies het tegenover gestelde laat zien.

Een puntje van kritiek is wel dat Boyne heel vaak als stijlelement gebruikt dat hij een plotlijn opbouwt tot een ‘climax’, en daarna de vertelling bruut eindigt en een grote sprong in de tijd maakt. Dit komt, vooral omdat hij dat drie, vier keer doet, toch een beetje gekunsteld en als een formule over. Maar al met al was dit zeker een boek dat zeer de moeite waard is!

Na een lange tijd heb ik me maar weer eens aan een Stephen King gewaagd. En dat beviel toch wel weer erg goed: wat een vertelkracht heeft deze man, ongelooflijk!

Het verhaal waarin King je meesleurt, is evenwel absoluut niet iets in het genre van de horror, waar King toch vooral bekend om staat. Het is opvallend genoeg zelfs gewoon een rechttoe-rechtaan-thriller! Een veel beproefd genre, waarin heel veel middelmatige boeken geschreven zijn, als je het mij vraagt. King weet die middelmaat gelukkig te ontstijgen. Misschien wel ondanks dat zijn hoofdpersoon Bill Hodges een aan lager wal geraakte (inmiddels gepensioneerde) politie-rechercheur is die zichzelf verwaarloost (cliché-alarm!). Maar King brengt deze man gelukkig wel heel vaardig tot leven.

Belangrijker is echter dat hij ervoor gekozen heeft de ‘bad guy’, de massa-moordenaar die met een Mercedes in reed op het publiek en nog wist weg te komen ook, al even uitgebreid in beeld te brengen. Hiermee wordt het verhaal geen who-dunnit-achtige zoektocht naar deze ‘Mr. Mercedes’, maar veel meer een boeiend kat-en-muis-spel. Zeker omdat de ‘daarder’ Brady Hartsfield in dezelfde wijk woont als Hodges en hun paden zich regelmatig (bijna) kruisen. Die Brady Hartsfield is daarbij weer echt zo’n verknipte, maar ook complexe, persoonlijkheid die alleen King kan verzinnen. Een tegelijkertijd fascinerende en afstotelijke ‘bad guy’ die dit boek tot het prima in elkaar gestoken eind interessant houdt.

Het boek kent overigens meer interessante personen; want naast de psychisch gestoorde Brady is daar ook nog Holly (familie van een eerder slachtoffer), die dan weer een heel andere ontwikkeling doormaakt…

Daarmee lijk ik alleen maar positief te zijn, maar dat is niet het geval; want mindere punten heeft dit boek ook. De belangrijkste is dat ik vond dat King, net als bij 11-2-63, veel te veel woorden nodig heeft voor een uiteindelijk toch vrij eenvoudig plot. Schrap 30-40%, en je houdt een veel krachtiger boek over, zou ik zeggen. Maar ja, welke redacteur durft dat nog tegen een grootheid als King te zeggen..?