Boekrecensie ‘Alles wat is’, James Salter

saltDit is een veelgeroemd boek en daarom ben ik het ook maar eens gaan lezen (in een afgeschreven bieb-boek van een eurootje). Om zeker niet teleurgesteld te worden! En dat terwijl het toch wel een ander soort boek is dan ik had verwacht. Ik had een subtiele en poëtische roman over de liefde verwacht, maar deze roman doet gewoon veel meer; eigenlijk is het een beschrijving van het hele leven van één man; de hoofdpersoon Philip Bowman. We beginnen vanaf het moment dat dit personage afzwaait als militair in WOII en krijgen daarna kortweg zijn hele leven voorgeschoteld, in een soort helikopterview-vertelling. Wat daaraan bijdraagt is dat Salter zijn hoofdpersoon consequent heel afstandelijk ‘Bowman’ blijft noemen.
Dit alles zou een oninteressant boek kunnen opleveren, ware het niet dat Salter heel knap steeds heel precies en kernachtig kan doordringen tot de essentie. En dan maakt het niet uit waar het over gaat; de liefdes van Bowman, zijn werk, of zelfs de zijpaadjes die soms worden ingeslagen (zoals de passages over Bowman’s (ex-) collega Eddins). Hij weet steeds precies net datgene te beschrijven waar het om gaan.
Ja, die Salter heeft dus een fijn pennetje en vooral ook een heel scherpe blik op de aard der dingen. Ik las dat hij al in de tachtig was toen hij dit boek schreef en dat verklaart veel: de rijke levenservaring is namelijk maar al te merkbaar. Hiermee is dit een prachtig en zeer meeslepend boek. Ik zeg: lezen!