Boekrecensie ‘Hogere machten’, Joost de Vries

Natuurlijk ben ik altijd benieuwd naar het nieuwste boek van Joost de Vries (eerdere recensies: zie hier , hierhierhier en hier), zelfs als de samenvatting ervan me nog niet zo trekt (opbloeiende liefde tussen een man en een vrouw in Nederlands Indië).

Maar meteen bij lezing val je weer voor de schrijfstijl van Joost de Vries. Want die is zoals altijd om te smullen: eloquent en frivool. Net als zijn eerdere boeken is het ook weer heel highbrow, of zelfs snobby, en soms een beetje over het randje van het te ‘smart-ass’, téveel het slimste jongetje in de klas willen zijn; want ja; dat is Joost de Vries ook ten voeten uit.

Het verhaal gaat intussen over James Welmoed en Elizabeth ‘Louise’ van Elzenburg. Zij ontmoeten elkaar in het Nederlands Indië van voor WOII, waar James Welmoed Elizabeth als jong meisje ontmoet, en er een affaire volgt, terwijl op dat moment net James’ echtgenote op het punt staat met een postschip in de kolonie te arriveren.

Zo mag hun innige band nooit tot bloei komen, ook niet als ze elkaar in later jaren ontmoeten op verschillende plekken in Europa, en ook Elizabeth (‘Louise’) inmiddels getrouwd is. En, zonder het slot van het boek weg te geven, het verhaal gaat door tot het definitieve einde.

In totaal was dit natuurlijk weer een heel fijn boek. Wat serieuzer dan zijn eerdere werk en ook een boek waarin het centrale verhaal me wel wat minder aansprak. Maar met de vertelkunst van De Vries blijft het genieten!

Boekrecensie ‘Stuurloos’, Kustaw Bessems

In dit hoogst actuele boek duikt Kustaw Bessems (journalist van de Volkskrant) dieper in de vraag waarom het beeld van Nederland als goed georganiseerde samenleving in rap tempo is afgebrokkeld: toeslagenaffaire, Groningen, de opkomst van radicaal-rechts, noem maar op; er is weinig reden meer voor onze misplaatste zelfgenoegzaamheid….

Bessems heeft met veel mensen in het veld gesproken en komt aldus tot messcherpe observaties en analyses. Bijna elke pagina bevat wel een rake quote-bare zin. Over hoe politiek en media zichzelf in de wurggreep van de ‘beeldvorming’ houden, hoe ministers vooral dingen willen ‘doordrukken’, hoe draaideur-ambtenaren heel veel met proces en veel te weinig met inhoud bezig zijn, hoe interne tegenspraak niet wordt gepruimd, hoe de Kamer informatie wordt onthouden, hoe beleid is losgezongen van de uitvoering, hoe burgers ‘klanten’ zijn geworden en zo kan ik nog wel even doorgaan…

Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel, want in het slothoofdstuk stippelt Bessems heel kernachtig een koers uit naar hoe het toch echt beter kan. Een hoopgevend slot van een verder niet echt vrolijk stemmend boek. Maar wel een hyper-actueel en zeer urgent boek, dat zeker door iedereen in overheidsdienst zou moeten worden gelezen!

Boekrecensie ‘In de mist van Golden Gate Park’, Murat Isik

Dit boek gaat naadloos verder waar ‘Wees onzichtbaar‘ ophield. We volgen Metin Mutlu (Isik’s alter ego) dus als hij een jaar ‘creative writing’ en rechten gaat studeren in San Francisco, USA. Dat is met name interessant genoeg door Isik’s geweldige vertelkunsten, want ja: wat heeft hij toch een smakelijke vertelstem! Isik maakt de belevenissen van Metin (hij maakt vrienden, wordt verliefd op een meisje, raakt begeesterd door een kwestie rondom een schrijver, etc.) interessant genoeg om door te lezen.

Maar toch wringt het dat de rauwe urgentie van ‘Wees onzichtbaar‘ in dit boek een beetje ontbreekt. Ondanks dat ook de familieperikelen van Metin (zijn vader komt terug naar Nederland!) ook een verhaallijn vormen. En niet een onbelangrijke, blijkt ook uit het eind van het boek.

Kortom: ja, het was toch wel weer genieten om meer te lezen over Metin. Maar toch vraag ik me af of ik nog heel erg zit te wachten op nog een volgend boek over hem. Ik ben eigenlijk meer benieuwd of Murat Isik óók goede boeken in zich heeft die niet zo ‘auto-bio graven’. Nou ja, we gaan het zien!

Boekrecensie ‘In onze tijd. Leven in het Calamiteitperk’, Tim Franssen

In dit boek toont Tim Franssen aan dat het wel eens gebeurd kan zijn met het vooruitgangsdenken, dat de wereld na WOII heeft beïnvloed. Alles kon toch alleen maar beter worden? Welvarender, vreedzamer en democratischer? Nou, Franssen vindt dat dit tijdperk wel eens eindig kan zijn nu de crises zich beginnen op te stapelen in ons huidige ‘calamiteitsperk’. En niet alleen dat; hij geeft aan dat het neoliberalisme dat lange tijd de boventoon heeft gevoerd, plaats zou moeten maken voor iets nieuws. Dus niet denken dat ‘de markt’ alles wel oplost en de burger alleen maar zien als ‘consument’; wat er nodig is, is nieuw betrokken burgerschap. En dat niet alleen, bijvoorbeeld ook een beter belastingstelsel.

Het is een stevige boodschap die Franssen overtuigend brengt. Hiermee is dit een zeer relevant en ook urgent boek, dat zoveel mensen zouden moeten lezen!

Boekrecensie ‘Koekoeksjong’, Robert Galbraith

Dit is een boek van J.K. ‘Harry Potter’ Rowling, dat ze uitbracht onder een pseudoniem. Het is ook meteen heel anders van karakter dan de fantasy in het Potter-universum, want dit boek is een ouderwetse detective. Misschien zelfs wel een héél ‘ouderwetse’ detective, want alle clichés lijken door Rowling te worden aangetikt, met name natuurlijk dat de hoofdpersoon een speurder is met een flink rafelrandje. In dit geval Cormoran Strike (goeie naam wel!), een Afghanistan-veteraan met één been, geldzorgen en een relatie die net uit elkaar is gespat. Ondanks zijn morsige kantoortje en kwakkelende privé-detectivepraktijk, wordt hij ingehuurd door de poeprijke stiefbroer van een supermodel die een dodelijke val van haar balkon heeft gemaakt. Was het zelfmoord, of toch moord? Cormoran gaat op onderzoek uit, samen met zijn pientere nieuwe assistente Robin.

Het boek is duidelijk goed geschreven; daarvoor is Rowling natuurlijk een te goede auteur, maar ik vond het vaak ook langdradig worden door de wel erg lange omschrijvingen. Tevens kon het verhaal lange tijd niet erg interessant worden. Maar het doorlezen werd wel beloond toen aan het einde de verhaallijnen mooi bij elkaar kwamen. Al met al een heel acceptabele thriller, zonder heel bijzonder te worden.

Boekrecensie ”t Hooge Nest’, Roxane van Iperen

Dit boek gaat niet zozeer over de villa ’t Hooge Nest (gelegen bij Naarden) maar vooral over de gezusters Brilleslijper (Janny en Lien) en hoe zij in WOII uiteindelijk de holocaust overleven. Maar natuurlijk speelt deze villa, waar de gezusters, met hun familie en anderen, gedurende vele jaren onderduiken, wel een hele centrale rol daarin.

Van Iperen heeft een beeldende en meeslepende schrijfstijl waarmee je meteen in de geschiedenis wordt getrokken; als een ‘Mak’ op zijn best. Dat weet Van Iperen te bewerkstelligen door niet zozeer een geschiedenisboek te schrijven, maar toch ècht een roman: we lezen van alles over wat met name de zussen denken, voelen en zeggen, en zo kom je heel dichtbij het verhaal.

Het boek heeft daarnaast een bijzondere link met Anne Frank, ’s Neerlands bekendste holocaust-slachtoffer, omdat de zussen heel dichtbij Anne en Margot Frank staan in de laatste maanden voor de bevrijding, als ze allemaal in het kamp Bergen-Belsen zitten. Ze ervaren van dichtbij hoe Anne en Margot wegkwijnen en uiteindelijk sterven en dat is heftige kost.

Ten slotte deed dit moet me erg denken aan het boek ‘De Keuze’ van Edith Eva Eger, ook al een holocaust-overlever, die nota bene ook al als deel van een ‘zuster-paar’ alle vreselijke beproevingen doorstond. Want dat de vernietigingskampen een onvoorstelbare hel waren, dat weet Iperen ook weer pijnlijk duidelijk te beschrijven.

Hiermee is dit kortom een monumentaal, fantastisch geschreven en zeer indrukwekkend boek.

Boekrecensie ‘Gezinsverpakking’, de Chabotten

Het boekenweekgeschenk van dit jaar is niet eens van één persoon, maar van een heel gezin. We hebben het dan over het gezin van de auteur Bart Chabot. Twee-en-een-half van zijn vier zoons schrijven ook (de bekendste zal Splinter zijn), dus op zich is het niet vreemd dat de CPNB bij hun uitgekomen is.

Maar in dit boekje komt iedereen aan het woord, beginnend met nota bene de familiehond-op-leeftijd Bril (natuurlijk genoemd naar wijlen Martin Bril). Die hond is al heel oud en zal op enig moment zelfs een spuitje krijgen; en zo lijkt ook het centrale thema van dit boekje zich aan te dienen: de vergankelijkheid.

Dat zou een vrij zware vertelling kunnen opleveren, maar wat mij betreft is dit boekje vooral een warme vertelling over een heel hecht gezin; een gezin dat buitenstaanders liever buiten de deur hield en elk jaar op vakantie gingen naar dezelfde verlaten blokhut in Zweden. Al met al een leuk boekje!

Boekrecensie ‘A calling for Charlie Barnes’, Joshua Ferris

Dit boek is een heerlijk tragikomisch relaas over de hoofdpersoon Charlie Barnes. Een naamloze verteller verhaalt over hoe de inmiddels 68-jarige Barnes moeite heeft om onder ogen te zien dat zijn leven misschien wel binnenkort eindigt en al met al weinig succesvol geweest is.

Hier deed dit boek me wel wat denken aan de schrijfsels van Jonathan Franzen, die ook al zo prachtig middle-class USA kon portretteren in bijv. ‘De correcties‘ en ‘Vrijheid‘.

Maar Ferris gaat verder dan Franzen: pas langzaam gaan we begrijpen wie die naamloze verteller eigenlijk is: dat is namelijk Charlie’s zoon Jake! Deze Jake, schrijver van beroep, krijgt een steeds nadrukkelijker rol in het tweede deel van het boek . En daar wordt het verhaal steeds intrigerender, al snel blijkt dat Jake misschien wel een onbetrouwbare verteller is. Ten minste, dat lijkt het geval als zijn hele familie boos op hem is als ze het manuscript van deel 1 van het boek te lezen krijgen.

Maar ook dàt lijkt weer verzinsel, als we in het slot van het boek uitkomen bij de begrafenis van Charlie. Want daar blijft alles nóg weer anders te zitten. Charlie’s weduwe en vijfde vrouw Barbara Ledeux bedrijft al evenzeer fictie als Jake, als ze tijdens de uitvaart van Charlie een opgepoetst plaatje laat zien, waarin Jake niet meer voorkomt. Dan pas realiseert Jake zich hoeveel macht je hebt als je het narratief controleert. En…. besluit hij tot het schrijven van dit boek.

Dit boek is hiermee een boeiend spiegelpaleis dat méér is dan alleen een ‘Franziaans‘ portret van een typische middle-class Amerikaan. Al met al een uitstekende literaire roman!

Boekrecensie ‘De jacht van de wolf’, Martyn van Beek

Dit is een lekker vlotte Nederlandse actie- / spionagethriller. Hoofdpersoon is Xander Duister, beroepsmilitair, die betrokken raakt bij een spionagezaak waarin de MIVD verwikkeld is. Alles draait om een mogelijke moord en een link met de Russische machthebbers in het Kremlin.

Het verhaal ontwikkelt zich snel en onvoorspelbaar, naar mijn idee, want heel veel dingen gaan toch net even anders dan ik verwachtte. De confrontatie die Xander uiteindelijk zal moeten aangaan met ‘De Wolf’, een gewetenloze Russische ex-Spetsnaz, is wellicht dan wat minder origineel, maar door het geraffineerde plot is dat nauwelijks een beletsel.

Het verhaal leest vlot door de heel directe no-nonsense stijl van de schrijver, maar ook door de lekker korte hoofdstukjes, die zéker tot doorlezen nopen. En na circa honderd van die hoofdstukken komt het verhaal tot een zeer bevredigende afronding; ook omdat de cirkel heel kundig rond wordt gemaakt met het begin.

Dit boek zou het het begin gaan vormen van een nieuwe serie en het slot lijkt daar zelfs nadrukkelijk op te hinten. En zo’n serie lijkt me voorwaar geen slecht idee, want meer van dit soort thrillers zie ik graag verschijnen! Vier uit vijf bollen!

Boekrecensie ‘Nederland, het boek’, De Speld

“Dit boek ligt lekker in de hand en is zeer handig in gebruik!” De eerste recensie die ik tegenkwam van dit boek was al even satirisch als het boek zelf. Dat is geschreven door medewerkers van de satirische site De Speld en het bespreekt heel kort gezegd de geschiedenis van Nederland.

En dat natuurlijk op satirisch, humoristische wijze. Nou is het probleem met humor dat er niet echt een middenweg lijkt te zijn: het is of te flauw, of hilarisch. En dit boek laveert daar tussenin. Met soms te flauwe dingen, maar even vaak met aardige of zelfs hele geestige invallen. Maar in totaal vond ik het niet zo scherp en puntig (nu pun intended)als de berichten die ik van De Speld ken. Misschien aardig als koffietafel-boek (of wachtkamerboek) om zo nu en dan eens in te bladeren.